شیوه صحیح طراحی و ساخت آشپزخانه

مقدمه

طراحی و ساخت آشپزخانه به عنوان یکی از اصلی ترین فضاهای یک خانه  باید به شیوه­ ای انجام شود که  برای ساکنان آن کاربردی و راحت باشد. درک نحوه استفاده از آن توسط ساکنان، اولین و مهم‌ترین گام در طراحی و ساخت است. طراح باید بداند که ساکنان از آشپزخانه را برای چه کارهایی استفاده می‌کنند، چه مقدار فضای آشپزی نیاز دارند، و چه سبک و چیدمان را ترجیح می‌دهند.

پس از درک نحوه استفاده از آشپزخانه، طراح باید به فکر بهینه‌سازی عملکرد و کاهش هزینه‌ها باشد. این امر با تعریف یک طرح کلی برای آشپزخانه حاصل می‌شود که جریان‌ها و مناطق مختلف کاری را در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال، طراح باید سینک ظرفشویی، اجاق گاز، و یخچال در فاصله مناسبی از یکدیگر قرار دهد تا آشپزی راحت­تر باشد.

اندازه‌گیری تمام اجزا باید قبل از تعریف فضایی که آنها را در خود جای می‌دهد، انجام شود. این موضوع به طراح کمک می‌کند تا مطمئن شود که فضای کافی برای همه وسایل و تجهیزات مورد نیاز را دارد.

فضاهای کاری در آشپزخانه از اهمیت زیادی برخوردار هستند. قرارگیری مناسب این فضاها می‌تواند به ایجاد یک آشپزخانه کاربردی و راحت کمک کند.

• انباری: فضایی است که مواد غذایی، کنسروها، و سایر اقلام مورد نیاز آشپزی را در خود جای می‌دهد. این بخش معمولاً شامل یخچال، فریزر، کابینت‌های نگهداری، و قفسه‌ها است.
• محل نگهداری فضایی است که وسایل خانگی، ظروف، و وسایل آشپزی را در خود جای می‌دهد. این منطقه معمولاً شامل کابینت‌های نگهداری، کشوها، و قفسه‌ها است.
• قسمت سینک آشپزخانه فضایی است که برای تمیز کردن مواد غذایی، ظروف، و وسایل آشپزی استفاده می‌شود و معمولاً شامل سینک ظرفشویی، شیر ظرفشویی و سطل زباله است.
• محل آماده سازی فضایی است که برای آماده کردن مواد غذایی برای پخت و پز استفاده می‌شود. این منطقه معمولاً شامل پیشخوان و سطح روی کابینت‌های آشپزخانه است.
• محل پخت و پز فضایی است که برای پخت و پز مواد غذایی استفاده می‌شود. این منطقه معمولاً شامل اجاق گاز، فر، و هود است.

قرارگیری مناسب این فضاها باید طوری باشد که جریان کار آشپزی را آسان کند و سینک ظرفشویی، اجاق گاز، و یخچال باید در فاصله مناسبی از یکدیگر قرار داشته باشند تا بتوان به راحتی بین آن­ها حرکت کرد.

انواع آشپزخانه بر اساس شکل

آشپزخانه‌ها را می‌توان بر اساس شکل کلی به دسته ­های مختلفی تقسیم کرد. این شکل‌ها تأثیر زیادی بر نحوه استفاده از آشپزخانه و جریان کار در آن دارند.

• آشپزخانه خطی

آشپزخانه خطی ساده‌ترین و رایج‌ترین نوع آشپزخانه است. این آشپزخانه‌ها از یک یا دو ردیف کابینت تشکیل شده‌ که در یک خط مستقیم قرار گرفته‌اند. آشپزخانه‌های خطی برای فضاهای کوچک مناسب هستند و می‌توان آن‌ها را به راحتی در گوشه یک اتاق قرار داد.

• آشپزخانه L شکل

آشپزخانه L شکل از دو دیوار که به شکل حرف L به هم وصل شده‌اند تشکیل شده است. این آشپزخانه‌ها فضای بیشتری نسبت به آشپزخانه‌های خطی دارند و می‌توان آن‌ها را به صورت سفارشی طراحی کرد تا نیازهای کاربر را برطرف کند.

• آشپزخانه U شکل

آشپزخانه U شکل از سه دیوار که به شکل حرف U به هم متصل شده‌اند تشکیل شده است. این آشپزخانه‌ها بیشترین فضای را در اختیار کاربر قرار می‌دهند و مناسب خانواده‌های بزرگ یا افرادی هستند که زیاد آشپزی می‌کنند.

• آشپزخانه جزیره‌ای

آشپزخانه جزیره‌ای از یک بخش مرکزی تشکیل شده است که در وسط آشپزخانه قرار گرفته است. این بخش می‌تواند به عنوان فضای کار، میز غذاخوری یا هر دو مورد استفاده قرار گیرد. آشپزخانه‌های جزیره‌ای برای فضاهای بزرگ مناسب هستند و می‌توانند به فضای آشپزخانه جلوه‌ای مدرن و شیک ببخشند.

ابعاد استاندارد آشپزخانه

رعایت ابعاد استاندارد آشپزخانه می تواند به ایجاد یک آشپزخانه کاربردی و راحت کمک کند با این حال، این ابعاد فقط توصیه­هایی هستند و ممکن است نیاز به تنظیم داشته باشند تا نیازهای خاص شما را برآورده کند.

• ارتفاع

ارتفاع استاندارد معمولاً ۸۰ سانتی متر است. این ارتفاع برای دسترسی راحت به وسایل و مواد غذایی مناسب است. با این وجود، برخی از افراد ترجیح می دهند ارتفاع را ۷۲ سانتی متر یا ۹۰ سانتی متر تنظیم کنند. این موضوع  به ترجیحات فردی و نیازهای خاص بستگی دارد.

ارتفاع همچنین به ارتفاع سقف و ارتفاع لوازم خانگی بستگی دارد. برای مثال، اگر سقف آشپزخانه کوتاه است، ممکن است بخواهید ارتفاع را کمتر کنید تا فضای بیشتری برای جابجایی داشته باشید. اگر لوازم خانگی بلند هستند، ممکن است بخواهید ارتفاع را افزایش دهید تا فضای بیشتری برای قرار دادن وسایل داشته باشید.

• عمق

عمق استاندارد کابینت معمولاً ۶۰ سانتی متر است. این عمق برای قرار دادن وسایل و مواد غذایی کافی است. با این حال، برخی از افراد ترجیح می دهند عمق  را ۵۰ سانتی متر یا ۷۰ سانتی متر در نظر بگیرند. این به ترجیحات فردی و نیازهای خاص بستگی دارد. عمق کابینت­ها همچنین به عمق لوازم خانگی بستگی دارد، اگر لوازم خانگی شما عمیق هستند، ممکن است بخواهید عمق را افزایش دهید تا فضای بیشتری برای قرار دادن آن­ها داشته باشید.

• مساحت آشپزخانه

مساحت آشپزخانه باید به اندازه ای باشد که فضای کافی برای جابجایی و دسترسی داشته باشد. آشپزخانه باید حداقل ۱۰ متر مربع فضا داشته باشد

• مثلث کار

مثلث کار یک مفهوم طراحی آشپزخانه است که تمرکز آن بر سه منطقه اصلی آشپزخانه است. یخچال، اجاق گاز و سینک ظرفشویی. این مناطق باید به گونه ای قرار گیرند که فاصله بین هر دو منطقه کوتاه باشد تا جریان کار روان باشد. به طور کلی، فاصله بین هر دو منطقه نباید بیش از ۲.۷۵ متر باشد.

مصالح

• قفسه ها و درب

Mdf  اصلی ترین متریالی است که در ساخت کابینت آشپزخانه مورد استفاده است و از آن برای ساخت قفسه و درب استفاده می شود. طول عمر حدودی آن  بین ۱۰ تا ۱۵ سال متغیر است.

انواع ضخامت ام دی اف برای کابینت آشپزخانه عبارتند از:

• ۱۶  میلی متر: این ضخامت استاندارد برای کابینت آشپزخانه است.
• ۱۸ میلی متر: این ضخامت برای کابینت هایی که در معرض وزن یا تنش زیادی قرار دارند، مانند کابینت های زیر سینک یا کابینت های بالای گاز.
• ۲۵ میلی متر: این ضخامت برای کابینت هایی که وزن زیادی را تحمل می کنند، مانند کابینت های جزیره یا کابینت های دیواری، استفاده میشود.

• انواع مصالح کانتر

انواع مختلفی از مصالح برای ساخت کانتر وجود دارد که رایج ترین موارد استفاده شده عبارتند از:

استیل

استیل یک ماده بسیار بادوام و مقاوم است که در برابر رطوبت، ضربه و لکه مقاوم است و به راحتی تمیز می شود. استیل بیشتر برای آشپزخانه های مدرن و آشپزخانه های صنعتی و تجاری استفاده میشود. وزن سنگین و قیمت بالا از جمله مسائلی است که باعث شده کمتر از دیگر مصالح مورد استفاده قرار گیرد.

شیشه

شیشه یک ماده شفاف و سبک است که می تواند ظاهری مدرن و مینیمالیستی به آشپزخانه ببخشد. شیش به راحتی تمیز می شود و بهداشتی است. اگر شیشه از سکوریت ساخته شده باشد، می تواند برای استفاده در فضای آشپزخانه کاملا ایمن میشود.

سنگ طبیعی

سنگ گرانیت از زیبا ترین متریال های مورد استفاده در ساخت کانتر آشپزخانه است. این سنگ دارای استحکام و طوا عمر بالایی است و بدلیل تنوع رنگ و طرح بالا امکان انتخاب در طیف گسترده ای را به طراح و کارفرما میدهد البته قیمت این

سنگ مصنوعی : سنگ مصنوعی همانند کورین ترکیبی از رزین است که قابلیت خم پذیری و اصلاح شدن در صورت وارد شدن ضربه به آن را دارد. سنگ کوارتز دیگر سنگ مصنوعی است که دلیل آنتی باکتریال و ضد آب است و قابلیت تحمل وزن بالایی دارد.

بتن

کانتر بتنی برای آشپزخانه اغلب در آشپزخانه های مدرن استفاده میشود و مقاومت بالایی در برابر حرارت، ضربه و لک دارد. از معایب آن میتوان به شرایط سخت در نصب، سنگین بودن و گرانن قیمتی آن نسبتت به سنگ ها اشاره کرد.

پایه های کابینت

در این قسمت از کابینت، از مواردی با مقاومت بیشتر در برابر رطوبت مثل تخته سه لا استفاده میشود.

نورپردازی

در قسمت هایی از آشپزخانه که میز، سینک و اجاق گاز قرار داده شده است بهتر است که از نور سرد در بازه دمایی نور بین ۴۰۰۰ کلوین تا ۶۰۰۰ کلوین استفاده شود و می توان برای تامین نور این قسمت ها از لامپ های LED استفاده کرد که دوام بیشتری دارند.

در قسمت غذاخوری بهتر است از نورهای گرمتر و زرد استفاده کرد که راحتی و گرما را به فضا اضافه میکنند. برای تامین این نور میتوان آویزها یا لامپ هایی که با طراحی دقیق بالای میزها و میزها نصب کرد.

توصیه ها

• بهتر است با استفاده از روکش های پیچ، رولپلاک های چوبی پنهاان پنهان شود.
• برای قرنیزها باید از مواد مقاوم تری استفاده شود.
• هنگام طراحی کابینت بدون دستگیره باید از نظم منطقی خاصی برای باز کردن درها استفاده شود. در حالت ایده آل، از دو درب استفاده شود.
• هنگام استفاده از درهای بالای وسایل (فر، مایکروویو) باید فضای کافی برای دست تعبیه شود.