چگونه فیلتر شیرآلات را تمیز کنیم تا فشار آب بهتر شود؟
فهرست مطالب
گاهی اوقات متوجه میشوید که فشار آب در آشپزخانه یا سرویس بهداشتی به شکل محسوسی کاهش یافته است. اولین حدس بیشتر افراد، مشکل در فشار اصلی آب ساختمان است؛ اما در بسیاری از موارد، علت اصلی گرفتگی فیلتر شیرآلات (پرلاتور) است.
فیلتر شیرآلات قطعه کوچکی است که در انتهای خروجی آب قرار دارد و وظیفهاش ترکیب هوا با آب، جلوگیری از پاشش و فیلتر کردن ذرات ناخالصی است.
با گذشت زمان، رسوبات آهکی، زنگزدگی لولهها و شنریزهها در این فیلتر جمع میشوند و باعث افت فشار آب میگردند. خوشبختانه تمیز کردن آن ساده، سریع و بدون نیاز به تخصص خاصی است. در این مقاله از فروشگاه ابزارینا به شما یاد میدهیم چگونه با چند ابزار ساده، فیلتر شیرآلات را تمیز کنید تا فشار آب مثل روز اول برگردد.

🔹 بخش اول: آشنایی با نقش فیلتر در شیرآلات
شاید در نگاه اول فیلتر شیرآلات قطعهای بسیار کوچک و بیاهمیت بهنظر برسد، اما همین جزء ظریف نقش مهمی در کیفیت جریان آب، صرفهجویی در مصرف و افزایش طول عمر شیرآلات دارد. فیلتر که در اصطلاح فنی به آن پرلاتور (Aerator) گفته میشود، در واقع درپوش مشبکی است که در انتهای خروجی آب شیر نصب میشود.
این قطعه معمولاً از چند لایه توری فلزی یا پلاستیکی ساخته شده و درون محفظهای دایرهای قرار دارد. طراحی خاص آن باعث میشود که هنگام عبور آب، هوا با آب ترکیب شود و خروجی نرمتر، یکدستتر و بیصدا باشد.
🌀 عملکرد دقیق فیلتر شیرآلات
وقتی آب از داخل فیلتر عبور میکند، ابتدا وارد بخش توری یا شبکهای میشود که ذرات بزرگتر، شنریزهها و زنگزدگی لولهها را متوقف میکند. سپس در قسمت بعدی، جریان آب با فشار از میان سوراخهای بسیار ریز عبور کرده و همزمان هوا از لایههای جانبی به داخل کشیده میشود.
در نتیجه، ترکیب آب و هوا باعث میشود:
-
فشار آب در ظاهر بیشتر به نظر برسد،
-
میزان مصرف واقعی آب تا ۳۰٪ کاهش پیدا کند،
-
از پاشیدن قطرات آب جلوگیری شود،
-
و در نهایت جریان خروجی آب نرم و یکنواخت باشد.
بههمین دلیل است که در شیرآلات مدرن، فیلتر نقش کلیدی در بهبود تجربه کاربر و کاهش مصرف آب دارد.
⚙️ انواع فیلتر شیرآلات
فیلترها بسته به نوع و برند شیر ممکن است تفاوتهایی داشته باشند. بهطور کلی سه نوع اصلی فیلتر وجود دارد:
-
فیلتر ساده فلزی: از جنس استیل ضدزنگ یا برنج آبکاریشده که مقاومت بالایی در برابر رسوب دارد.
-
فیلتر پلاستیکی یا سیلیکونی: سبکتر و ارزانتر است، اما در برابر آب داغ دوام کمتری دارد.
-
فیلتر ضدجرم (Anti-scale): در مدلهای پیشرفتهتر استفاده میشود و با طراحی خاص، مانع چسبیدن رسوبات آهکی به توری فیلتر میشود.
در برندهای معتبر مانند قهرمان، شودر، راسان و KWC معمولاً از فیلترهای ضدجرم با توری چندلایه استفاده میشود تا علاوه بر صرفهجویی در آب، نیاز به تمیزکاری کمتری داشته باشند.
🚰 چرا شناخت فیلتر اهمیت دارد؟
اغلب افراد هنگام خرید یا نصب شیرآلات، به وجود این قطعه دقت نمیکنند، اما فیلتر مستقیماً بر مصرف آب، طول عمر کارتریج و راحتی استفاده تأثیر میگذارد. وقتی این فیلتر گرفته میشود، آب با فشار کمتر، پاشش نامنظم و حتی صدای ناخوشایند از شیر خارج میشود. در نتیجه، تمیز کردن یا تعویض بهموقع فیلتر میتواند تا حد زیادی از هزینههای تعمیر یا تعویض شیر جلوگیری کند.
بنابراین، میتوان گفت فیلتر شیرآلات مثل «ریههای شیر آب» است؛ اگر تمیز بماند، جریان آب سالم، پرقدرت و بدون هدررفت خواهید داشت.
🔹 بخش دوم: علائم گرفتگی فیلتر شیرآلات
یکی از مشکلات شایع در خانهها، کاهش فشار آب در یک یا چند شیر خاص است. بیشتر افراد در این شرایط تصور میکنند که فشار آب کل ساختمان پایین آمده یا پمپ دچار ایراد شده است. در حالیکه در اغلب موارد، مقصر اصلی همین فیلتر کوچک در خروجی شیرآلات است که بر اثر رسوبات و ذرات ریز آب گرفته است.
فیلتر شیرآلات یا همان پرلاتور، معمولاً در طول زمان و بهویژه در مناطق با آب سخت و پر املاح، دچار گرفتگی میشود. رسوبات آهکی، ذرات زنگزدگی لولهها، شنریزهها و حتی باقیمانده تفلون لولهکشی از عوامل اصلی انسداد فیلتر هستند. شناخت علائم اولیه این گرفتگی باعث میشود پیش از نیاز به تعمیر یا تعویض شیر، خودتان مشکل را با یک تمیزکاری ساده حل کنید.
🚱 نشانههای واضح گرفتگی فیلتر
در ادامه به رایجترین علائم گرفتگی فیلتر اشاره میکنیم که اگر آنها را مشاهده کردید، بهتر است سریعتر اقدام کنید:
-
کاهش ناگهانی فشار آب فقط در یک شیر خاص:
اگر فقط شیر ظرفشویی یا شیر روشویی فشار کمی دارد ولی سایر نقاط خانه طبیعی است، به احتمال زیاد فیلتر همان شیر گرفته است. -
پاشیدن نامنظم آب یا تغییر جهت خروجی:
وقتی فیلتر مسدود میشود، جریان آب از توریهای باز باقیمانده عبور میکند و بهصورت نامنظم به اطراف میپاشد. -
تغییر صدا هنگام باز کردن شیر:
در صورت گرفتگی، هوا به سختی با آب ترکیب میشود و در نتیجه ممکن است صدایی خفه یا تیز از خروجی آب شنیده شود. -
جرم یا زنگزدگی در دهانه خروجی:
اگر متوجه تغییر رنگ نقرهای به زرد یا سفید در اطراف دهانه شیر شدید، به احتمال زیاد املاح آب روی فیلتر تهنشین شدهاند. -
قطع شدن کامل جریان آب:
در موارد شدید، فیلتر آنقدر مسدود میشود که آب فقط چکهچکه از شیر خارج میشود.
💧 تفاوت گرفتگی فیلتر با سایر مشکلات فشار آب
گاهی افراد گرفتگی فیلتر را با مشکلات دیگر مثل خرابی کارتریج شیر یا ایراد در لولهکشی اشتباه میگیرند. یک روش ساده برای تشخیص این است که سردوش یا سرشیر را باز کنید و بدون فیلتر، جریان آب را امتحان کنید. اگر فشار آب دوباره طبیعی شد، مطمئن باشید مشکل از فیلتر است، نه از لوله یا کارتریج.
بهعلاوه، گرفتگی فیلتر در شیرهای جدید و باکیفیت (مثل برندهای قهرمان، شودر، راسان و KWC) معمولاً تدریجی است و با کاهش ملایم فشار شروع میشود. اما در شیرهای قدیمیتر یا مدلهای بدون فیلتر ضدجرم، این اتفاق ممکن است سریعتر رخ دهد.
🔍 نکته مهم: چرا تشخیص بهموقع اهمیت دارد؟
گرفتگی فیلتر فقط باعث افت فشار آب نمیشود؛ بلکه در بلندمدت به سایر اجزای شیر مانند کارتریج و واشرها نیز فشار وارد میکند. آب وقتی نتواند بهراحتی خارج شود، در مسیر داخلی شیر جمع شده و موجب فرسودگی زودهنگام قطعات داخلی میگردد.
بنابراین تشخیص زودهنگام علائم گرفتگی و تمیز کردن منظم فیلتر، نهتنها فشار آب را بهبود میدهد، بلکه عمر شیرآلات شما را تا چند سال افزایش میدهد.
🔹 بخش سوم: ابزار لازم برای تمیز کردن فیلتر
برای باز کردن و تمیز کردن فیلتر شیرآلات، به ابزار خاص یا حرفهای نیاز ندارید. وسایل زیر معمولاً کافی است:
-
آچار فرانسه یا انبردست کوچک (ترجیحاً با پارچه روی دهانه برای جلوگیری از خط افتادن)
-
مسواک یا برس نرم
-
سرکه سفید یا جوهر لیمو
-
ظرف کوچک برای خیساندن فیلتر
-
دستمال نرم برای خشک کردن
نکته: اگر شیر شما از نوع مدرن یا برند خاصی مثل قهرمان، شودر، راسان یا KWC است، فیلتر ممکن است بهصورت پیچی یا فشاری باشد. در این صورت، بهتر است پیش از باز کردن، دفترچه راهنما یا سایت ابزارینا را بررسی کنید تا از نوع فیلتر مطمئن شوید.
🔹 بخش چهارم: آموزش گامبهگام تمیز کردن فیلتر شیرآلات
اکنون وارد مرحله اصلی کار میشویم. مراحل زیر را با دقت دنبال کنید:
۱. بستن جریان آب
پیش از هر چیز، شیر آب را ببندید تا هنگام باز کردن فیلتر، پاشش یا نشت آب نداشته باشید.
۲. باز کردن فیلتر
با کمک آچار یا انبردست، قسمت انتهایی شیر را بهآرامی خلاف جهت عقربههای ساعت بچرخانید.
اگر فیلتر خیلی سفت شده، کمی فشار متناوب دهید یا از حوله مرطوب برای گرفتن اصطکاک بیشتر استفاده کنید.
۳. جدا کردن قطعات
فیلتر معمولاً از چند لایه مشبک فلزی یا پلاستیکی تشکیل شده است. آنها را با احتیاط از هم جدا کنید تا ترتیبشان حفظ شود.
۴. خیساندن در سرکه یا جوهر لیمو
فیلترها را بهمدت ۳۰ دقیقه در محلول سرکه سفید و آب گرم (نسبت ۱ به ۱) یا کمی جوهر لیمو بخیسانید تا رسوبات آهکی حل شوند.
۵. شستوشو و برسکشی
پس از خیساندن، با مسواک یا برس نرم تمام قسمتها را تمیز کنید تا ذرات باقیمانده جدا شوند.
۶. خشک کردن و بستن مجدد
قطعات را کاملاً خشک کنید، به همان ترتیب قبلی سرهم کنید و در جای خود محکم ببندید. سپس آب را باز کنید و فشار را بررسی کنید. معمولاً فشار آب بلافاصله افزایش مییابد.
🔹 بخش پنجم: روشهای خانگی برای از بین بردن رسوبات
اگر سرکه یا جوهر لیمو در دسترس نیست، میتوانید از روشهای ساده دیگر نیز استفاده کنید:
-
جوش شیرین + آب گرم: ترکیب آن خاصیت سایندگی ملایمی دارد و برای فیلترهای فلزی مناسب است.
-
آبلیمو طبیعی: خاصیت اسیدی طبیعی آن رسوبات آهکی را حل میکند.
-
استفاده از خلالدندان یا سوزن نازک: برای تمیز کردن سوراخهای توری بسیار ریز کاربرد دارد.
توصیه مهم: هرگز از اجسام فلزی تیز برای خراش دادن سطح فیلتر استفاده نکنید، زیرا باعث آسیب به روکش ضدزنگ و کاهش عمر آن میشود.
🔹 بخش ششم: راهکارهای پیشگیری از گرفتگی مجدد
تمیز کردن فیلتر شیرآلات کار سختی نیست، اما اگر بخواهیم این کار را کمتر انجام دهیم و از گرفتگیهای مکرر جلوگیری کنیم، باید چند نکته مهم را در نگهداری شیرها رعایت کنیم. این نکات ساده به شما کمک میکنند تا عمر مفید فیلتر و خود شیرآلات افزایش پیدا کند و فشار آب هم همیشه در حد مطلوب باقی بماند.
🧽 ۱. بررسی و تمیزکاری دورهای فیلتر
بهترین روش پیشگیری، بازدید منظم فیلتر است. توصیه میشود هر یک تا دو ماه یکبار (بهویژه در مناطق دارای آب سخت یا پررسوب)، فیلتر شیر ظرفشویی و روشویی را باز کرده و با آب و برس نرم تمیز کنید.
حتی اگر فشار آب هنوز کم نشده، ممکن است رسوبات ریزی در حال شکلگیری باشند که با یک تمیزکاری ساده از بین میروند. این کار چند دقیقه بیشتر زمان نمیبرد اما مانع از گرفتگی کامل و نیاز به شستوشوی عمیق میشود.
💧 ۲. استفاده از فیلتر مرکزی یا رسوبگیر
اگر در منطقهای زندگی میکنید که سختی آب بالاست (آب دارای املاح زیاد است و بهمرور جرم سفید روی شیر و سینک ایجاد میشود)، نصب یک فیلتر مرکزی روی ورودی آب ساختمان یا رسوبگیر مغناطیسی روی لوله میتواند تأثیر زیادی داشته باشد.
این فیلترها از ورود ذرات آهک، شن و زنگزدگی لولهها به شیرآلات جلوگیری کرده و باعث میشوند فیلتر انتهایی دیرتر مسدود شود.
در فروشگاه ابزارینا میتوانید انواع فیلتر و رسوبگیر مناسب برای منازل و ساختمانها را پیدا کنید که بهراحتی روی لوله نصب میشوند.
🔩 ۳. توجه به نصب درست در زمان بازسازی یا لولهکشی
در بسیاری از ساختمانهای نوساز، بلافاصله پس از نصب لولهکشی، شیرآلات هم نصب میشوند. در حالیکه بهتر است چند روز اول، شیرها نصب نشوند تا تمام ذراتی که هنگام ساخت و ملاتریزی وارد لولهها شدهاند، با جریان آب خارج شوند.
اگر بلافاصله بعد از نصب لوله، شیر آب را وصل کنید، همان گرد و خاک و شن ریز میتواند در همان روز اول فیلتر را مسدود کند. پس اگر در حال بازسازی خانه هستید، نصب شیر را به بعد از شستوشوی کامل لولهها موکول کنید.
🧴 ۴. استفاده از فیلترهای باکیفیت و اصلی
همه فیلترها کیفیت یکسانی ندارند. فیلترهای تقلبی یا بیکیفیت معمولاً از فلزات ضعیف یا پلاستیکهای ارزان ساخته میشوند که سریعتر جرم میگیرند و حتی در تماس با آب داغ تغییر شکل میدهند.
اگر قصد تعویض فیلتر یا خرید شیرآلات جدید دارید، حتماً از برندهای معتبر و فروشگاههای مطمئن مثل ابزارینا خرید کنید تا فیلتر شیر از نوع ضدجرم و دارای توری چندلایه باشد.
فیلترهای برندهایی مانند قهرمان، راسان، شودر و KWC معمولاً طراحی خاصی دارند که مانع چسبیدن رسوب به سطح توری میشود و تمیزکاری را بهمراتب سادهتر میکند.
🧼 ۵. خشک کردن دهانه شیر پس از استفاده
یکی از عادتهای ساده اما مفید، خشک کردن دهانه خروجی شیر پس از هر بار استفاده است. باقی ماندن قطرات آب روی توری فیلتر باعث تشکیل جرم آهکی میشود. با یک دستمال نرم، دهانه شیر را خشک کنید تا عمر فیلتر چند برابر شود.
⚙️ ۶. استفاده از محلول ضد رسوب خانگی
میتوانید ماهی یک بار محلولی از سرکه سفید و آب گرم را داخل کیسه بریزید و آن را بهمدت ۱۵ دقیقه روی دهانه شیر ببندید. این کار بهطور طبیعی رسوبات سطحی را از بین میبرد و مانع از گرفتگی زودهنگام فیلتر میشود.
اگر در مناطق با سختی آب بالا زندگی میکنید، انجام این کار بهصورت منظم تأثیر فوقالعادهای در حفظ فشار آب دارد.
🔹 بخش هفتم: جمعبندی و معرفی فروشگاه ابزارینا
تمیز کردن فیلتر شیرآلات یکی از سادهترین کارهای نگهداری خانگی است که میتواند بهطرز محسوسی فشار آب را افزایش داده و مصرف را کاهش دهد.
با انجام این کار هر چند وقت یکبار، نهتنها از هزینههای غیرضروری لولهکشی جلوگیری میکنید، بلکه عمر شیرآلات شما نیز بیشتر میشود.
اگر فیلتر شیرآلات شما نیاز به تعویض دارد یا به دنبال مدلهای اصلی شیر ظرفشویی، روشویی، توالت فرنگی یا فلاش تانک هستید، میتوانید از فروشگاه اینترنتی ابزارینا دیدن کنید.
در ابزارینا، انواع شیرآلات برندهای قهرمان، راسان، شودر، کی دبلیو سی و دیگر برندهای معتبر با ضمانت اصالت کالا، گارانتی رسمی و ارسال سریع به سراسر کشور عرضه میشود.
نظرات