لوله پلی پروپیلن

لوله پلی پروپیلن (موسوم به لوله های سبز):

با سپری شدن سالیان متمادی از تولید و مصرف لوله های فلزی، کارشناسان به دنبال راه حلی برای غلبه بر معایب لوله های فلزی از جمله پوسیدگی بوده اند. با حضور پلیمر در تکنولوژی صنعتی ، مهندسین پلیمر ، پلی پروپیلن را بعنوان ماده اولیه در تولید لوله های پلیمری انتخاب کرده اند که مزایا و محدودیتهای آنها پس از یک دوره مصرف چند ساله مشخص شده و در ذیل بخشی از آنها ذکر می گردد

مزایای لوله پلی پروپیلن :

۱- عدم پوسیدگی از داخل و خارج : لوله های پلی پروپیلن (لوله های سبز) ، با قرار گیری در معرض رطوبت و مواد خورنده ای همچون گچ، آهک و دیگر مصالح ساختمانی دچار پوسیدگی و خوردگی نمی شوند.

۲- وزن کم : وزن لوله های پلی پروپیلن لوله های سبز) با توجه به پلیمری بودن جنس آنها ، بسیار کمتر از لوله های فلزی بوده و به همین دلیل حمل و نقل و عملیات لوله کشی با این لوله ها ، راحت تر از لوله های فلزی می باشد.

٣- کاهش ضریب هدایت حرارتی پلیمر نسبت به فلز: مواد پلیمری ضریب هدایت حرارتی کمتری نسبت به لوله های فلزی دارند. بنابراین ، هنگامیکه در انتقال انرژی از این لوله ها استفاده می شود ، انرژی کمتری هدر می رود .

۴- کاهش افت فشار نسبت به لوله های فلزی : سطح داخلی لوله های پلی پروپیلن (لوله های سبز) صیقلی بوده و زبری کمتری در مقایسه با لوله های فلزی دارند. بنابراین اصطکاک کمتر شده و در نتیجه افت فشار کمتری خواهیم داشت .

۵- رسوب ناپذیری نسبی: به دلیل کمتر بودن زبری سطح داخل لوله های پلی پروپیلن لوله های سبز) نسبت به لوله های فلزی ، رسوب تشکیل شده توسط جریان آب در این لوله ها، کمتر از لوله های فلزی است و همین امر باعث می شود تا جریان یکنواختی در طی سالهای متمادی داشته باشیم.

۶- نصب سریع و آسان : وزن کم و خط نشان در لوله ها و زوایای مختلف اتصالات ، نصب این لوله ها را سریع و آسان می کند.

۷- اقتصادی بودن نسبی : با توجه به مزایای لوله های پلی پروپیلن و همچنین عمر زیاد آنها نسبت به لوله های فلزی (۵۰ سال در صورت تولید استاندارد و اجرای صحیح ) ، این لوله ها اقتصادی تر از لوله های فلزی می باشند.

محدودیت های لوله پلی پروپیلن :

با وجود مزایای نسبی لوله پلی پروپیلن در مقایسه با لوله های فلزی ، لوله های پلی پروپیلن (لوله های سبز) به دلیل ساختار فیزیکی و شیمیایی دارای محدودیت هایی هستند که با آگاهی از این محدودیت ها و رعایت آن، می توان به حداکثر عمر مفید دست پیدا کرد. مهم ترین محدودیت های لوله های پلی پروپیلن عبارت است از :

۱- میزان تحمل دمای کم : لوله های پلی پروپیلن ( لوله های سبز) توان تحمل حرارت مداوم ۶۵درجه سانتیگراد با فشار ۲۰bar برای عمر مفید ۵۰ سال را دارند. بنابر این ، این لوله ها فقط جهت لوله کشی آبگرم و آبسرد مصرفی مورد استفاده قرار می گیرند و طبق مقررات ملی ساختمان، برای لوله کشی سیستمهای گرمایشی (دمای ۹۰ درجه سانتیگراد) مجاز به استفاده از آنها نمی باشیم.

۲- عدم شکل پذیری : به علت ساختمان مولکولی خاصی که این لوله ها دارند، نیرویی که جهت تغییر شکل به آنها وارد می شود، در آنها به صورت تنش ذخیره شده و در اثر افزایش ناگهانی فشار ، احتمال ترکیدگی وجود دارد.

٣- امکان تخریب شدن پلیمر در معرض نور مستقیم ، حتی در صورت تولید استاندارد : لوله های پلی پروپیلن در برابر شرایط محیطی نظیر نور مستقیم خورشید و اشعه ماوراء بنفش (UV)، مقاومت نداشته و تخریب می شوند. بنابراین در مرحله تولید ، حمل و نقل ، نگهداری و بهره برداری ، نباید این لوله ها در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرند.

۴- ضریب انبساط طولی زیاد : ضریب انبساط طولی لوله های پلی پروپیلن ( لوله های سبز در مقایسه با ضریب انبساط طولی لوله های فلزی بیشتر است . لذا برای لوله کشی در مسیر های مستقیم با طول زیاد ، لازم است از وسایل کنترل انبساط از قبیل بست لوله و … استفاده نمود.

۵- امکان عبور نور و مشکلات بهداشتی : اغلب شنیده می شود بسیاری از افرادی که از لوله های پلی پروپیلن استفاده می کنند پس از مدتی ، از طعم و بوی آب مصرفی شکایت دارند. این طعم و بو ، ناشی از جلبک هایی است که در اثر عبور نور از این لوله ها در سطح داخلی آنها بوجود می آیند . البته در صورت تولید استاندارد لوله و اجرای صحیح لوله کشی و در نهایت عدم عبور نور ، این مشکل بوجود نخواهد آمد.

۶- نفوذ اکسیژن : بر خلاف فلزات که دارای ساختمانی فشرده و غیر قابل نفوذ در مقابل گازها هستند ، مواد پلیمری مانند پلی اتیلن ، پلی پروپیلن ، پلی بوتیلن و PEX تک لایه ، سد خوبی در برابر عبور اکسیژن نمی باشند. نفوذ اکسیژن به داخل لوله سبب تشدید خوردگی در اجزای سیستمهای تاسیساتی می شود که در این صورت سرعت پوسیدگی در پمپ ها ، شیر آلات ، مخازن فلزی و منبع تولید آب گرم که به چنین لوله هایی متصل هستند، زیاد خواهد بود. در نمودار زیر ، محور افقی معرف افزایش دما و محور عمودی معرف افزایش اکسیژن عبور یافته از سطح لوله می باشد. همانگونه که مشاهده می شود ، در بین لوله های پلیمری ، لوله پلی پروپیلن بیشترین مقدار اکسیژن عبور یافته را به خود اختصاص داده است .